Bayram denildiğinde akıllara sadece Kurban Bayramı tatili gelmesin diye “Kurban nedir?”
Kurban Bayramı anlamı, önemi ve kurban kesme ibadetinin dinimizdeki yeri ve önemi hakkında her yaştan okurumuza faydalı olabilecek bir yazı hazırladık.
Kurban Allah’a teşekkür etmek, şükretmek ve varlığına inanışı göstermek amacıyla yapılan bir ibadettir.
Kurban Bayramı ise; bu ibadetin her yıl belirli günlerde gerçekleştirilmesidir.
Kurban Bayramı’nda ibadet etmek isteyenler, emredilen koşulları taşıyan hayvanları Allah için keserek, Allah’a feda ederler.
İnsanlık tarihi kadar eski bir ibadet olan kurban kesmek, ilahi dinlerin en önemli ibadeti sayılmaktadır.
Kurban Bayramı, hicretin ikinci yılında ortaya çıkmıştır:
Kurban ibadeti Hz. İbrahim ve oğlu arasında başlar.
Hz. İbrahim evinde bir gün uyuduğu esnada, rüyasında oğlu İsmail’i kurban ettiğini görmüştür.
Bu rüya üzerine Mekke’ye gitmiştir ve oğlu İsmail’i annesinin yanında görmüştür.
Oğluna rüyasından bahsetmeyerek, ip ve bir bıçak almasını söylemiştir. Sonrasında ev halkı için vadiden odun toplayacaklarını anlatmıştır.
Baba ve oğul vadiye doğru ilerlerken, şeytan insan kılığında Hz. İbrahim’in karşısına çıkmıştır ve Allah’ın bu emrini yerine getirmesin diye aklını çelmeye çalışmıştır. Fakat Hz. İbrahim bu oyuna inanmamıştır.
Sonrasında baba, oğluna: “Ben seni rüyamda Allah için kurban ediyordum.” diyerek rüyasını açıklamıştır.
Oğlu ise bu duruma “Babacığım sana emrolunanı yap, babacığım! Beni kurban etmek istediğin zaman, beni iple sıkıca bağla ki benden sana karşı, bir şey isabet edip de ecrim eksilmesin. Hem sen beni boğazlamak için yatırdığın zaman, yüzükoyun yatır, alnımı yere getir. Çünkü yüzüme bakınca kalbin incelir ve bu durumun Allah’ın sana emrettiği şeyi yerine getirmene engel olabileceğinden korkarım!” diyerek yanıt vermiştir.
Hz. İbrahim oğlunu kurban edecekken Allah tarafından “Ey İbrahim! Rüyana sadakat gösterdin, işte sana oğlunun yerine boğazlayacağın kurbanlık, onu boğazla!” emredilmiştir. İşte kurban ibadeti günümüze kadar bu dini değer ile korunmaktadır.
Özetle:
Kurban Bayramı sadece bir et kesilen bayram değil; yoksulların da düşünüldüğü, birlik ve beraberliğin pekiştiği dini bir ibadettir.
Allah’a kurban edilen kurbanlık hayvanlar kesilirken, kesilen etlerin ihtiyaç sahiplerini bulacağı bir bayramdır.
Bu süreç hem sevinçle hem de manevi duygularla kutlanmalıdır.
Her sene Kurban Bayramı’nı en güzel duygularla yaşamak ve sonrasında hatırlamak için, Kurban Bayramı’nı usulüne göre yaşamak gerekir.
Kurban kesmenin şartlarını yerine getirenler, öncelikle çevresinde bulunan ihtiyaç sahiplerini mutlu ederler.
Kardeşliğin ve birliğin temsili olan Kurban Bayramı, yardımlaşmanın en çok vücut bulduğu bir dönemdir.
Allah rızası için yapılan bu ibadet, öncelikle sosyal hayatta adaleti sağlar.
Zengin ve yoksul demeden her evin doymasını sağlar.
Çocukların yüzünün güldüğü, büyüklerin gönlünün yapıldığı bir süreç olan bu bayram, sadece bayram günlerinde kalmamalıdır.
Kardeşlik ve yardımlaşma yılın her gününde ve her anında hatırlanmalıdır.
Sahih hadis kaynaklarında yer alan rivayetlerde, Hz. Peygamber, kurban bayramında Allah katında en sevimli ibadetin kurban kesmek olduğunu, kurbanın kesilir kesilmez Allah katında kabul olacağını ve kurban edilen hayvanın boynuzu, tırnağı da dâhil olmak üzere her şeyinin kişinin sevap hanesine yazılacağını ifade etmiştir.
Bu durum da dinimizde kurban kesmenin çok ayrı bir yere sahip olmasını sağlamıştır.
Her Müslüman’ın bu ibadeti yerine getirmesi gereklidir; fakat maddi durumlar bazen bu ibadetin yapılmasını engelleyebilir.
Kurban kesmek için akıl sahibi olmak, ergenlik dönemini geçirmiş, temel ihtiyaçlarını karşılayacak kadar maddi varlığa sahip olmak ve borcu varsa üzerinden 1 yıl geçirmiş olmak gereklidir.
Ayrıca borcunun dışında 80.18 gram altın karşılığında bir maddi imkana sahip olanların da kurban kesmesi uygundur.
Kurban kesmek Hanefi mezhebine göre vacip kabul edilmektedir.
Diğer mezhepler için sünnet kabul görülür. Ayrıca kurban vekaleti verme ile hayır kurumları aracılığı ile de kurban kesilebilir.
Kurban çeşitleri şu şekildedir:
Akika kurbanı: Dünyaya gelen çocuk için şükür amaçlı kesilir. Doğumun 7. gününde kesilmesinin sevap olduğu bilinmektedir. Çocuğun ergenlik dönemine gelene kadar geçen sürede kesilmesi uygun görülür. Akika kurbanı kesmek sünnettir.
Şükür kurbanı: Herhangi bir amaçla Allah’a şükretmek için kesilir. Adakta bulunmayan kişilerin şükür kurbanı kesmesi zorunlu değildir. Eğer kişi adakta bulunduysa bu kurbanı dinen kesmek zorundadır.
Hedy kurbanı: Hac ve Umre ibadeti sırasında kesilen kurbandır.
Adak kurbanı: Bir dileğin gerçekleşmesi için adanan ve dileğin gerçekleşmesinden sonra kesilen kurbandır.
Özellikle de bayram temizliği adı verilen evin dört köşesinden başlayan temizlik, kimi evlerde arefe gününün son saatlerine kadar devam eder. Arefe günü nasıl ibadet edilir diye merak ediyorsanız, en açıklayıcı ifadelerle şu şekilde olacaktır:
Arefe günü duaların kabul olduğu gündür. Allah’ın kıymet verdiği bir gün olduğu için o gün günahlardan uzak durulmalıdır.
Kurban Bayramı arefesi oruç tutmak daha büyük sevaba vesile olur. O günde tutulan oruçlar geçmiş ve gelecek günahlarına kefaret olacak kadar değerlidir.
Arefe gününde okunan İhlas suresi, kul hakkı hariç tüm günahların affına vesile olur.
Arefe günü öğlen ve ikindi arasında 2 rekat namaz kılınırsa, çok sevap kazanılır.
Ayrıca Peygamber Efendimiz arefe gününde şu duayı ederdi:
“Allah’ım, bizim dediğimizden hayırlı olarak, Zât’ının buyurduğu gibi hamd sana mahsustur. Allah’ım namazım, sair ibadetlerim, ölümüm, yaşamam senin içindir. Kalan varlığım da Zât’ın içindir. Allah’ım kabir azabından, kalp fitnesinden, işlerin bozulmasından sana sığınırım. Allah’ım esen yelin getirdiği şeyin hayırlısını senden dilerim.”
Kurban Bayramı’nın başlaması bayram namazı ile gerçekleşir. Camiye yetişmeye çalışan cemaat, caminin avlusunu dolduran kişiler bayramın birer detayıdır.
26.4 ° / 15.4 °
